Sáng tạo và giá trị: mối liên kết quyết định sự bền vững của thương hiệu
Hãy thử nhìn sâu hơn vào mối liên hệ giữa sáng tạo và giá trị kinh doanh, không phải ai cũng nhận ra rằng nó chính là chìa khóa của mọi chiến lược.
Chắc chắn rằng bạn đã từng nghe nói về các thương hiệu đột phá như Apple, Adidas, hay A24,... những cái tên không chỉ gắn liền với sản phẩm xuất sắc mà còn mang trong mình một yếu tố đặc biệt: sáng tạo. Nhưng câu hỏi đặt ra là: tại sao sự sáng tạo lại có thể trở thành yếu tố quyết định cho thành công bền vững của một thương hiệu?
Hiểu đúng về “sáng tạo” và “giá trị”
Sáng tạo thường được xem là một khả năng đổi mới, là động lực để phá vỡ các giới hạn hiện tại. Tuy nhiên, không phải đổi mới nào cũng mang lại giá trị. Giá trị ở đây được hiểu là những điều có ý nghĩa với con người, có thể cải thiện đời sống tinh thần hoặc mang lại lợi ích xã hội.
Thế nhưng không phải mọi đổi mới đều có ý nghĩa. Chẳng hạn một ứng dụng công nghệ mới có thể đem lại tiện ích, nhưng nếu nó khai thác dữ liệu người dùng một cách bí mật, nó sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự tin tưởng. Ngược lại, những ý tưởng sáng tạo dựa trên giá trị như bảo vệ môi trường, kéo gần các cộng đồng, hay nâng cao nhận thức về văn hóa,... luôn có tác động tích cực lâu dài.
Sáng tạo không có định hướng sẽ như một chiếc la bàn đã hỏng. Những ý tưởng để tâm đắc vào hiệu suất hay chiếm lĩnh địa hạt dễ trở thành những điều phải hái gánh nặng mệt về môi trường, xã hội, và tinh thần con người. Khi kết nối sáng tạo với giá trị, chúng ta tạo ra những ý tưởng có tác động sâu rộng hơn.
Ví dụ như Nhóm Sài Gòn Xanh thành lập tháng 12/2022 do hai bạn trẻ Nguyễn Lương Ngọc và Hồ Văn Vĩ khởi xướng. Đến nay, nhóm có 50 thành viên thường trực và hơn 1.400 tình nguyện viên. Họ đã bắt đầu đi dọn rác trên kênh từ tháng 12/2022. Họ đã dọn được hơn 2.000 tấn rác từ 150 dòng kênh ở nhiều tỉnh thành. Thành công của phong trào “sống xanh” được sinh ra từ những sáng tạo mang giá trị bền vững. Những câu chuyện này gây ấn tượng và làm thay đổi nhận thức của cộng đồng trong thời gian dài.
Tại sao sáng tạo là DNA của các thương hiệu hàng đầu?
Nếu bạn nhìn vào những tên tuổi lớn nhất trên thế giới, từ Apple cho đến Adidas, bạn sẽ nhận thấy một điểm chung: sự sáng tạo không chỉ là phần bổ sung, mà là linh hồn, là DNA của họ. Nhưng câu hỏi thú vị ở đây là, sáng tạo có thực sự là yếu tố quan trọng nhất trong việc xây dựng một thương hiệu thành công? Chắc chắn rằng không phải chỉ sản phẩm tốt hay chiến lược marketing tài ba là đủ. Mà chính là sự kết hợp giữa những ý tưởng đột phá và khả năng kết nối cảm xúc với khách hàng.
Apple không chỉ bán một chiếc iPhone, họ bán cả một phong cách sống, một cộng đồng chia sẻ những giá trị chung. Chính sự sáng tạo trong từng chiến dịch quảng cáo, mỗi lần ra mắt sản phẩm, Apple đã tạo dựng một cộng đồng khách hàng trung thành và mạnh mẽ, không phải chỉ bởi tính năng sản phẩm mà là cảm xúc mà họ mang lại.
Adidas cũng vậy, họ không chỉ bán giày thể thao, mà bán một phần văn hóa và phong cách sống mạnh mẽ, vượt qua cả những ranh giới của ngành thể thao. Cả hai thương hiệu này không chỉ bán sản phẩm, mà bán một phần của chính mình – họ bán giá trị, và chính sáng tạo đã giúp họ vươn lên dẫn đầu trong thị trường. Và chính nhờ sự sáng tạo đó, các thương hiệu này đã xây dựng được những cộng đồng khách hàng trung thành, trở thành những biểu tượng trong lòng người tiêu dùng. Vậy nên, sáng tạo không phải là một chi phí bổ sung, mà là khoản đầu tư sinh lời, là yếu tố quyết định giúp thương hiệu vượt lên trên và không ngừng vươn xa.
Mâu thuẫn giữa nhận thức và đầu tư vào sáng tạo
Dù sáng tạo đã chứng minh được giá trị của mình trong việc thúc đẩy sự thành công của các doanh nghiệp, nhưng tại sao hầu hết các công ty vẫn không chịu bỏ ra ngân sách xứng đáng cho nó? Tại sao dù tất cả những nghiên cứu đều chỉ ra rằng sáng tạo chiếm đến 60% sự thành công, nhưng các khoản đầu tư vào sáng tạo lại vẫn không tỷ lệ thuận? Liệu chúng ta có đang bỏ qua một nguồn lực vô cùng mạnh mẽ chỉ vì sự thiếu hiểu biết hoặc thiếu dũng khí trong việc thay đổi cách thức đầu tư?
Có thể, mâu thuẫn này xuất phát từ tư duy ngắn hạn của nhiều công ty. Các quyết định về sáng tạo thường không mang lại kết quả ngay lập tức, trong khi các chỉ số tài chính như doanh thu, lợi nhuận, lại có thể thấy rõ ngay. Điều này khiến nhiều công ty không dám mạo hiểm đầu tư vào những chiến lược sáng tạo dài hạn mà chỉ chăm chăm vào những yếu tố dễ đo lường trong ngắn hạn.
Hơn nữa, áp lực từ các nhà đầu tư và cổ đông không ngừng đẩy các công ty vào vòng xoáy của lợi nhuận nhanh chóng, khiến sáng tạo bị lãng quên trong những báo cáo tài chính. Các nhà lãnh đạo đôi khi không nhận ra rằng, sáng tạo chính là yếu tố có thể đảm bảo sự khác biệt bền vững và sức mạnh cạnh tranh lâu dài cho thương hiệu của họ.
Chứng minh giá trị của sáng tạo
Nếu sáng tạo thật sự có thể tạo ra giá trị dài hạn, vậy tại sao chúng ta lại không bắt tay vào việc chứng minh điều đó ngay bây giờ? Có phải đã đến lúc các doanh nghiệp cần thay đổi cách thức nhìn nhận và đánh giá sáng tạo để tận dụng tối đa nguồn tài nguyên này? Câu trả lời là có, và để làm được điều này, chúng ta cần một chiến lược minh bạch hơn.
Một trong những yếu tố quan trọng chính là biết cách biến sáng tạo thành một phần không thể thiếu trong chiến lược tổng thể của doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là việc đầu tư vào sáng tạo cần phải được đánh giá qua doanh thu tức thời và cả những giá trị lâu dài mà nó mang lại, từ sự nhận diện thương hiệu, lòng trung thành của khách hàng, đến khả năng duy trì sự khác biệt trong một thị trường ngày càng bão hòa.
Hơn nữa, các doanh nghiệp cần định nghĩa lại ROI của sáng tạo. ROI không phải là những con số chỉ ra lợi nhuận trực tiếp, mà là sự tác động dài hạn của sáng tạo đối với giá trị thương hiệu, sự trung thành của khách hàng và khả năng giữ vững vị thế trên thị trường. Khi doanh nghiệp nhận thức được rằng sáng tạo không chỉ là "chi phí" mà là "đầu tư", họ sẽ thấy rằng chi tiêu vào sáng tạo chính là đầu tư cho tương lai, là cách để duy trì và phát triển thương hiệu một cách bền vững.
Kết nối sáng tạo và giá trị như thế nào?
Trước khi sáng tạo, hãy tự hỏi: “Điều này mang lại giá trị gì?”. Mục đích là kim chỉ nam để hướng dẫn quá trình sáng tạo. Hãy để con người là trung tâm trong quá trình sáng tạo. Nhà thiết kế Dieter Rams từng nói: “Thiết kế tốt là thiết kế vì con người”. Ngược lại, nếu ý tưởng chỉ nhắm vào lợi nhuận hay sự khác biệt, nó sẽ nhanh chóng trở thành vô hồn. Sự kết nối giữa sáng tạo và giá trị yêu cầu phản hồi liên tục. Nó giúp chúng ta biết điều gì làm được, điều gì chưa, từ đó cải thiện tốt hơn.
Kết luận
Mối quan hệ giữa sáng tạo và giá trị kinh doanh không chỉ là một câu chuyện về việc xây dựng thương hiệu đẹp mắt hay chiến dịch quảng cáo hiệu quả. Đó là một chiến lược dài hạn, một khoản đầu tư vào tương lai. Vậy câu hỏi lớn là: Liệu chúng ta có sẵn sàng thay đổi tư duy, đầu tư đúng mức vào sáng tạo, và chứng minh giá trị dài hạn của nó không? Kết nối giữa sáng tạo và giá trị giúp chúng ta tạo ra những điều độc đáo, tối đa hóa những tác động tích cực cho cá nhân và xã hội. Nó là câu trả lời cho một thế giới ngày càng phức tạp, nơi sáng tạo và giá trị phải đi cùng nhau để mang lại đời sống tốt đẹp hơn.
Để làm được điều đó, các công ty cần nhìn nhận sáng tạo như một phần thiết yếu trong chiến lược kinh doanh tổng thể, thay vì chỉ là một công cụ hỗ trợ. Chỉ khi đó, sáng tạo mới thực sự có thể trở thành yếu tố quyết định giúp doanh nghiệp tồn tại và phát triển mạnh mẽ trong một thị trường đầy biến động và cạnh tranh.
