Gen Z đang tái định nghĩa tình yêu nước bằng những cách kể chuyện sáng tạo, giàu cảm xúc, biến mạng xã hội thành “bảo tàng sống” lưu giữ lịch sử và truyền cảm hứng dân tộc.
Trong thời đại mạng xã hội phát triển như vũ bão, tình yêu nước không còn chỉ được thể hiện qua những phương tiện thông tin truyền thống như biểu diễn văn nghệ, tranh cổ động, lễ mít-tinh... Thế hệ Z đang từng bước tái định nghĩa tinh thần dân tộc bằng lăng kính riêng: sáng tạo, cá tính, đậm chất thời đại.
Sự kiện duyệt binh kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam tại TP.HCM là minh chứng rõ ràng cho cách Gen Z thể hiện lòng yêu nước. Những hình ảnh hàng vạn người đổ ra các tuyến phố, khoảnh khắc các chiến sĩ miệt mài tập luyện đã nhanh chóng phủ kín mạng xã hội. Không chỉ tham gia, giới trẻ còn tích cực sáng tạo nội dung và lan tỏa tinh thần dân tộc trên nền tảng số.
Bản sắc dân tộc trở thành “chất liệu sáng tạo”
Giới trẻ hôm nay không ngần ngại ứng dụng công nghệ tiên tiến như AI, AR, VR để tái hiện những trận chiến lịch sử hay hình ảnh các vị anh hùng dân tộc. Hàng loạt kênh TikTok kể về nhân vật lịch sử bằng AI ra đời, báo Nhân Dân ra mắt chuyên trang Đại thắng mùa xuân năm 1975 ứng dụng công nghệ thực tế ảo VR kết hợp mô hình sa bàn 3D… Tất cả đều mang đậm hơi thở mới, dễ lan tỏa trong cộng đồng mạng.
Thay vì những bài thuyết giảng dài dòng, Gen Z chọn kể chuyện lịch sử bằng thứ ngôn ngữ hiện đại: một reel 30 giây, một câu caption trending, hay thậm chí một meme lịch sử "có tâm". Từ đó, những cột mốc hào hùng của dân tộc được tiếp cận một cách nhẹ nhàng hơn nhưng vẫn in đậm trong tâm trí người xem.
Thời trang và nghệ thuật cũng trở thành phương tiện thể hiện bản sắc. Những bộ áo dài, Việt phục cách tân xuất hiện dày đặc tại các lễ hội, các buổi duyệt binh. Nhiều bạn trẻ sáng tạo những mẫu áo phông in slogan như "Độc lập - Tự do - Hạnh phúc", hay hình ảnh Cột cờ Lũng Cú, Bưu điện Sài Gòn, Cầu Long Biên... biến những biểu tượng văn hóa thành tuyên ngôn cá tính.
Ngay cả âm nhạc - địa hạt tưởng chừng khó thay đổi - cũng được Gen Z khoác lên lớp áo mới. Những bản remix các ca khúc cách mạng như “Khát vọng tuổi trẻ”, “Viết tiếp câu chuyện hòa bình”, “Việt Nam trong tôi”... theo phong cách điện tử sôi động liên tục thành trend trên TikTok.
Những đoạn video remix này không chỉ thu hút lượt xem khổng lồ, mà còn giúp nhiều người trẻ lần đầu tiên cảm nhận được sự hào hùng của thế hệ cha ông qua nhịp điệu thời đại.
Có thể thấy, bản sắc dân tộc không những được "làm mới", mà còn được giữ vững chiều sâu, lan tỏa mạnh mẽ hơn trong thời đại số.
Mạng xã hội cũng vì thế mà dần trở thành sân khấu mới của những người kể chuyện dân tộc. Hàng ngàn video, hình ảnh về lễ duyệt binh đã phủ kín các nền tảng chỉ trong những ngày qua, tạo nên một "bản giao hưởng" tinh thần cộng đồng đầy xúc động.
Video về trực thăng Su-30MK2 bay qua bầu trời TP.HCM trong buổi diễn tập diễu binh nhanh chóng viral trên TikTok, đạt gần 3 triệu lượt xem. Trên Facebook, các hội nhóm sôi nổi chia sẻ mẹo chọn vị trí xem diễu binh, từ vỉa hè đường Lê Duẩn đến các quán cà phê cao tầng như Starbucks New World.
“Hẹn ước Bắc - Nam” tạo cơn sốt với video hậu trường xe tăng thật và màn 3D mapping, đạt 4 triệu lượt xem trên TikTok. Livestream chương trình trên fanpage Truyền hình Quốc phòng Việt Nam thu hút hàng chục ngàn lượt xem trực tiếp. Hashtag #30Thang4, #YeuNuoc, và #HenUocBacNam ghi nhận hàng triệu lượt xem trên các nền tảng số.
Không chỉ vậy, nhiều bạn trẻ đã trở thành KOL yêu nước thực thụ qua những clip phân tích lịch sử, thể hiện tình yêu nước qua thơ cổ, thư pháp, phim ảnh như Trường Lịch Sử, Giao Cùn, Thùy Tiên Thư Pháp…
Từ sáng tạo cá nhân đến lan tỏa cộng đồng
Gen Z hôm nay không chỉ kể chuyện lịch sử, họ đang âm thầm kiến tạo một “thư viện mở” cho thế hệ mai sau.
Hàng ngàn video, ảnh, bài đăng về các sự kiện văn hóa, lịch sử Việt Nam đang được lưu giữ trên mạng xã hội. Nhờ đó, thay vì chỉ học lịch sử qua sách vở, người trẻ bây giờ có thể "chạm" vào lịch sử qua từng giây phút lướt mạng xã hội.
Điều này giúp những kiến thức lịch sử tưởng như khô khan trở nên gần gũi, sống động và dễ tiếp cận hơn với đại chúng.
Không chỉ tiếp thu, Gen Z còn chủ động tìm hiểu sâu hơn, tra cứu nguồn tài liệu, đối chiếu dữ kiện. Mùa lễ 30/4 năm nay chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ lượng tìm kiếm các từ khóa như “Chiến dịch Hồ Chí Minh”, “50 năm Giải phóng miền Nam”, cho thấy lòng yêu nước đi kèm với tư duy phản biện và năng lực hiểu biết.
Mỗi sản phẩm sáng tạo cá nhân khi được lan truyền sẽ khơi dậy sự tự hào dân tộc nơi cộng đồng. Một chiếc clip ngắn ghi lại hình ảnh lá cờ Việt Nam tung bay, một bài viết kể về hành trình vượt Trường Sơn... Tất cả khiến người trẻ hôm nay thêm thấu hiểu giá trị tự do, độc lập, thêm yêu từng tấc đất quê hương.
Khi những giá trị truyền thống được làm mới, cộng đồng mạng Việt Nam đã thực sự trở thành một đại sứ văn hóa mềm, mang hình ảnh Việt Nam ra thế giới theo cách tự nhiên và bền vững nhất.
Một số “công thức” kể chuyện dân tộc hấp dẫn
Kết hợp truyền thống – hiện đại
Gen Z biết cách pha trộn khéo léo yếu tố truyền thống với phong cách hiện đại.Ví dụ: các bộ ảnh mặc áo dài xưa trong bối cảnh phố đi bộ Nguyễn Huệ, loạt ảnh lồng nhạc cách mạng với beat trap, hay triển lãm số hóa các bảo vật lịch sử qua công nghệ VR.
Kể bằng cảm xúc, chạm vào trái tim
Những câu chuyện cá nhân, những trải nghiệm thực tế dù nhỏ bé lại dễ dàng chạm vào cảm xúc người xem. Một cô bạn chia sẻ khoảnh khắc đưa ông nội đi xem duyệt binh; một cậu bạn kể về lần đầu nghe bà ngoại nhắc chuyện ngày 30/4... Chính những câu chuyện thật như vậy khiến lòng yêu nước không còn xa vời, mà hiện hữu trong từng nhịp sống thường ngày.
Tận dụng công nghệ và xu hướng
Gen Z nhạy bén với các trend, có thể bắt trend biến hình trang điểm xưa - nay, hướng dẫn làm phim lịch sử từ AI… Bằng cách này, các sản phẩm sáng tạo vừa viral, vừa valuable, lan tỏa nhanh nhưng vẫn giữ giá trị nội dung.
Kết luận
Chúng ta đang chứng kiến một thế hệ biết yêu nước theo cách riêng: nhẹ nhàng nhưng đầy nội lực, hào hùng mà thức thời. Sự kết hợp giữa công nghệ, sáng tạo và tinh thần dân tộc khẳng định rằng mạng xã hội không chỉ là nơi tiêu khiển, mà còn có thể trở thành một bảo tàng sống, nơi lịch sử được kể lại bởi chính những người trẻ, theo cách họ muốn và theo cách thế hệ sau muốn nghe.
